Το έθνος - κράτος και η Κύπρος

Στην εποχή του έθνους - κράτους, ο κανόνας –με τις εξαιρέσεις του– λέει ότι κάθε ένα κράτος είναι συνδεδεμένο με ένα έθνος. Κάθε έθνος, δηλαδή, έχει το κράτος του και κάθε κράτος έχει το έθνος του. Τί, όμως, προηγείται; Η ύπαρξη του έθνους ή η γέννηση του κράτους; Ας το πάρουμε από την αρχή.

Διαμέσου των αιώνων, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο –κάθε λαός έχει τη δική του ιστορία– οι λαοί της Γης έχουν διαμορφώσει, ανάλογα με τη γεωγραφική τους θέση και τη δημογραφική τους σύνθεση, ο καθένας τη δική του ιδιοπροσωπία, τον δικό του τρόπο ζωής, με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως είναι η γλώσσα, η θρησκεία, η παράδοση κ.ά.

Η κοινή εμπειρία ζωής (με την κοινή ομιλία, τις κοινές αξίες και δοξασίες, τις κοινές ανάγκες και επιδιώξεις), με άλλα λόγια η κοινωνία και επικοινωνία μεταξύ των μελών κάθε λαού, κυοφόρησε συν τω χρόνω μια κοινή ιστορική, πολιτισμική και, εντέλει, εθνική συνείδηση, με αποτέλεσμα να ζούμε σε έναν κόσμο εθνών, χωρίς βέβαια ο διαχωρισμός αυτός να είναι απόλυτος.

Έτσι, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η εθνογένεση είναι μια διαδικασία φυσική και αυτόματη, εν αντιθέσει με την ίδρυση εθνικών κρατών (μετά από επαναστάσεις και απελευθερωτικούς αγώνες), η οποία δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια απόπειρα του ανθρώπου να προσεγγίσει το ιδανικό πολίτευμα, ένα πολίτευμα λειτουργικό και ικανό να του προσφέρει όσα χρειάζεται.

Αφού, λοιπόν, καταδείξαμε ότι η υπόσταση του έθνους δεν εξαρτάται από την ύπαρξη κράτους, αλλά αντιστρόφως το σύγχρονο κράτος πηγάζει από το αιώνιο έθνος (αυτό που ο Ηρόδοτος περιγράφει ως όμαιμον, ομόγλωσσον, ομόθρησκον και ομότροπον), μπορούμε με ευκολία να απαντήσουμε σε όσους σήμερα ισχυρίζονται ότι οι Κύπριοι δεν ανήκουμε στο ελληνικό έθνος, διότι η Κύπρος έτυχε να έχει ένα τοπικό κράτος.

Μια ματιά και μόνο στην ιστορία του τόπου μας, στη φυσιογνωμία του λαού μας, είναι αρκετή για να επιβεβαιώσει κανείς του λόγου το ασφαλές· το γεγονός ότι οι Κύπριοι είμαστε Έλληνες, είτε αυτό μας κάνει περήφανους είτε όχι. «Είμαστε», κατά τον αείμνηστό μας Πασιαρδή, «Έλληνες του πικρού καιρού και της απελπισίας». Κι όποιος δυσκολεύεται να το χωνέψει, ας ανοίξει κανένα βιβλίο ιστορίας.

ΥΓ.: Λυπούμαι που επανέρχομαι για τα βασικά και, εν πολλοίς, αυτονόητα. Το επιβάλλει ο αποπροσανατολισμός μιας μεγάλης μερίδας των νέων και η ημιμάθεια που τον ευνοεί.

Η αγωνίστρια Παναγιώτα Σολωμή, από Κώμη Κεπίρ, με σύζυγο και γιο αγνοούμενους